Ngày 19/11, Ngày sinh nữ phi công vũ trụ Hoa Kỳ Eileen Marie Collins (19/11/1956)

Eileen Collins sinh ra tại thành phố Elmira, bang NewYork, đông bắc Hoa Kỳ. Bà tốt nghiệp học viện Elmira Free năm 1974 và trường cao đẳng Coming Community năm 1976. Bà đã tốt nghiệp thạc sĩ của trường Stanford (1986) và Webster (1989).

Eileen Collins là phi công thử nghiệm của không lực Hoa Kỳ. Tháng 1 năm 1990, bà là 1 trong 20 người được chọn vào nhóm phi hành gia thứ 13 của NASA. Tổng cộng bà đã có 38 ngày 08 giờ ngoài không gian, thực hiện 4 chuyến bay trên các tàu con thoi:

+ Năm 1995, bà là phi công của tàu con thoi Discovery trong nhiệm vụ STS-63. Eileen Collins đã trở thành nữ phi công đầu tiên lái tàu con thoi.
+ Năm 1997, bà là phi công của tàu con thoi Atlantis trong nhiệm vụ STS-84
+ Năm 1999, bà chỉ huy tàu con thoi Columbia trong nhiệm vụ STS-93 : triển khai đài quan sát tia X Chandra lên quỹ đạo. Eileen Collin đã trở thành nữ chỉ huy đầu tiên của tàu con thoi.
+ Năm 2005, bà là chỉ huy tàu con thoi Discovery trong nhiệm vụ STS-114. Đây là chuyến bay đánh dấu sự trở lại không gian của các tàu con thoi Hoa Kỳ sau thảm họa nổ tàu Columbia ngày 01/02/2003

Năm 2006, Eileen Collins đã xin nghỉ hưu để giành thời gian cho gia đình và theo đuổi các sở thích cá nhân. Quân hàm cao nhất của bà là đại tá không quân.

Eileen Collin được trao tặng nhiều huy chương, phần thưởng, danh hiệu cao quý của Hoa Kỳ và 1 số nước khác. Bà đã được trường cao đẳng Elmira và trường đại học cao đẳng Dublin trao tặng học vị tiến sĩ khoa học danh dự. Bách khoa toàn thư Britannica bình chọn Eileen Collins là 1 trong 300 người phụ nữ có ảnh hưởng lớn nhất đến lịch sử nhân loại.

Trần Tuấn Tú

Tài liệu tham khảo:
[1]Today in Science History, 1999 – 2007. November 19 – Births, Deaths, Events, https://www.todayinsci.com/11/11_19.htm
[2]Wikipedia, 10/2007. Ellien Collins, https://en.wikipedia.org/wiki/Eileen_Marie_Collins