Hướng dẫn quan sát các chòm sao, các vật thể xa, các hành tinh và sự kiện thiên văn đáng chú ý của bầu trời đêm tháng 5/2013

Các hành tinh buổi tối

Khi màn đêm buông xuống, hãy tìm Sao Mộc (Jupiter) đang tỏa sang ở bầu trời phía Tây. Thời điểm tốt nhất để quan sát Sao Mộc là vào đầu tháng khi mà hành tinh này ở vị trị cao nhất trên bầu trời.

Vào những ngày cuối tháng 5, Sao Thủy (Mercury) và Sao Kim sẽ cùng tham gia bữa tiệc với Sao Mộc ở gần đường chân trời phía Tây. Một chiếc kính thiên văn sẽ giúp bạn quan sát tốt hơn các hành tinh này.

Sao Thổ xuất hiện trên bầu trời Đông – Nam ngay sau khi Mặt Trời lặn. Hành tinh này sẽ hiện diện suốt đêm và di chuyển dần về phía Tây trước khi Mặt Trời mọc.

Các chòm sao và vật thể xa

Hãy tìm về hướng Nam để tránh xa khu vực trung tâm đông đúc của Dải Ngân Hà (Milky Way Galaxy), chúng ta sẽ nhìn thấy xa hơn trong vũ trụ.

Chòm sao lớn Xử Nữ (Virgo) xuất hiện trên bầu trời phía Nam lúc đêm khuya. Một trong các chòm sao Hoàng Đạo của thời cổ đại, Xử Nữ tôn vinh sức sống căng tràn của phụ nữ.

Sử dụng một chiếc ống nhòm để viếng thăm cụm thiên hà Xử Nữ (Virgo Cluster of Galaxies). Những vệ sáng mờ là những thiên hà rất xa Dải Ngân Hà của chúng ta. Mỗi thiên hà mang ánh sáng của hàng tỷ ngôi sao.

Thiên hà Sombrero, hay còn gọi M104, nằm trong khu vực của chòm Xử Nữ. Ánh sáng mờ khiến thiên hà này trông giống một chiếc mũ lớn, như tên gọi của nó.

Hai chòm sao nhỏ hơn nằm phía trên Xử Nữ.

Chòm Coma Berenices là một nữ hoàng, người đã dâng mái tóc dài cho các vị thần để đảm bảo chồng trở về an toàn sau chiến tranh. M64, một thiên hà xoắn ốc, có thể tìm thấy bên trong mái tóc của Berenice.

Chòm sao Canes Venatici đại diện cho những chú chó săn của các vị thần.

Ngôi sao sáng nhất trong chòm Canes Venatici là Cor Caroli, trái tim của Charles, được đặt tên cho Vua Charles I của vương quốc Anh.

M51, bên trong Canes Venatici, được biết đến với tên gọi thiên hà Xoáy Nước. Đây là một trong những thiên hà xoắn ốc trực diện đẹp nhất trên bầu trời.

Các sự kiện thiên văn

Mưa sao băng Eta Aquarid quay trở lại trong tháng này. Trong thời gian cực đại từ ngày 5 đến ngày 6/5, có thể nhìn thấy 10 sao băng mỗi giờ. Hãy tìm chúng từ bầu trời phía Đông sau nửa đêm.

Vào ngày 10/5, những người quan sát ở phía nam Australia và khu vực trung tâm Thái Bình Dương sẽ được chiêm ngướng Nhật thực hình khuyên.

Vào ngày 24/5, Nguyệt thực nửa tối sẽ xuất hiện và quan sát được tại hầu hết Bắc Mỹ, Nam Mỹ, Tây Âu và Tây Phi.

Bầu trời đêm luôn là một bữa tiệc vũ trụ thú vị. Hãy khám phá điều kì diệu từ ngay sân sau nhà bạn.

Phan Thanh Hiền
(Nguồn: Hubblesite.org)