Các nhầm lẫn về thiên văn học (P3)

Sao tôi phải chờ hằng thế kỉ để thấy Nhật Thực toàn phần ?

Bạn sẽ không phải chờ lâu thế đâu nếu bạn có thể đi đó đây. Trung bình cứ khoảng 18 tháng lại có một lần Nhật Thực toàn phần diễn ra ở nơi nào đó trên Trái Đất. Nhưng không may thay những nơi có thể quan sát được Nhật Thực toàn phần lại là thường là những nơi hoang vu hay ngoài biển khơi của hành tinh có hai phần ba là nước này.

Nhật thực toàn phần. Ảnh NASA

Vùng có thể nhìn thấy Nhật Thực toàn phần thường là một dải kéo dài vài ngàn dặm  nhưng lại thường hẹp chỉ khoảng dưới 100 dặm (1 dặm =1,6 km). Do vậy có thể một vùng trên Trái Đất phải chờ rất lâu mới có thể được thấy Nhật Thực toàn phần lần thứ 2, trung bình là khoảng 375 năm giữa hai lần.

Thế nhưng lại có những nơi, có những thời điểm đặc biệt không phải đợi lâu đến thế. Phía bắc thành phố cảng Lobito, Angola diễn ra Nhật Thực toàn phần vào 21 tháng 1 năm 2001 và thậm chí không phải đợi đến 18 tháng, ngày 4 tháng 12 năm 2002 liền sau đó lại diễn ra Nhật Thực toàn phần. Ở thái cực ngược lại là vùng đảo Bermuda ở Đại Tây Dương lần Nhật Thực toàn phần ngần đây nhất là 30 tháng 8 năm 1532 và phải đến tận 8 thế kỉ sau vào 16 tháng 2 năm 2352 Nhật Thực toàn phần mới lại diễn ra.

Nhật Thực toàn phần là khi Mặt Trời Mặt Trăng và Trái Đất thẳng hàng với nhau với Mặt Trăng ở vị trí nằm giữa. Lần Nhật Thực toàn phần gần đây nhất diễn ra ở Việt Nam vào 24/10/1995 và phải đến năm 2074 Việt Nam lại mới có thể thấy Nhật Thực toàn phần dạng khuyên sẽ diễn ra liên tiếp hai lần trong năm đó vào tháng 1 và tháng 7.

Có ba loại Nhật Thực:
Total : Nhật Thực toàn phần.
Partial : Nhật Thực một phần.
Annular: Nhật Thực hình khuyên khi Mặt Trăng không che đủ hết Mặt Trời.

Các bạn có thể tra cứu thời gian và địa điểm xảy ra Nhật Thực trên thế giới ở các trang web:
[1] NASA : https://sunearth.gsfc.nasa.gov/eclipse/solar.html
[2] Dự báo cho các thành phố của Việt Nam :
https://eclipse.astronomie.info/sofi/inter/INTERV.HTM#VietNam

Nguyễn Tuấn
Theo Space.com