Bầu trời tháng 9/2010

Bài viết dưới đây mô tả bầu trời tháng 9 năm 2010

Hướng dẫn quan sát các chòm sao, các hành tinh, các sự kiện đáng chú ý của bầu trời đêm.

Các chòm sao tháng 9 :

Làm chủ bầu trời tháng chín là những con chim.

Chòm sao Cyngus (Thiên Nga ) là chòm chủ đạo của các buổi tối mùa thu.
Chòm Cyngus còn được biết với cái tên Thập tự phương Bắc. Đó là hình ảnh dễ dàng nhận thấy cùng với dải Ngân Hà trên bầu trời đêm trong suốt tháng 9. Hãy dùng sao Vega làm chỉ dẫn và tìm hình thập tự về phía Đông.

Deneb, đuôi của chòm Thiên Nga là một ngôi sao siêu khổng lồ.Độ sáng của nó sáng ngang với 160.000 Mặt Trời.Nếu Deneb thay thế Mặt Trời ở trung tâm của Hệ Mặt Trời thì nó sẽ nhấn chìm sao Thủy và sao Kim.

Albireo, nằm ở đầu con Thiên Nga sẽ là một đối tượng cho những chiếc kính thiên văn loại nhỏ. Đây là một ngôi sao đôi ấn tượng với sự tương phản giữa màu ngọc bích và màu vàng.

Aquila, chòm sao Chim Ưng, được người Hy Lạp cổ tương truyền là con chim lớn của thần Zeus.

Atair, ngôi sao sáng nhất chòm Chim Ưng, chỉ cách Trái Đất 16 năm ánh sáng. Tốc độ tự quay cực nhanh, chỉ nhỏ hơn 10 giờ, đã làm biến dạng mạnh hình dạng của nó

Atair là ngôi sao phía Nam của Tam Giác Mùa Hè, cùng với Deneb và Vega.

Sâu trong bầu trời đêm:

Cyngus và Aquila được tim thấy ở khu vực nhiều sao phía trên cao của dải Ngân Hà.

Vào một đêm đẹp trời, có thể thấy một mảng tinh vân mờ nhạt trong khu vực chòm Cyngus qua một chiếc ống nhòm.

Nổi bật nhất là tinh vân Bắc Mỹ, một vùng khí và bụi được chiếu sáng bởi các ngôi sao gần đó, điển hình là Deneb.

Cyngus cũng chứa một số cụm sao.

Dễ tìm thấy nhất là M-29 và M-39.

M-29 khi nhìn qua một chiếc kính viễn vọng nhỏ với độ phóng đại không lớn thì giống như một hình vuông nhỏ.

Nó được tìm thấy gần trung tâm của Thập Tự Phương Bắc.

Nếu nhìn qua một chiếc ống nhòm tốt, M-39 chỉ là một cụm sao nhỏ khoảng 30 ngôi sao, gần phía Bắc của Deneb.

Sử dụng ống nhòm để tìm Coathanger, nằm ở khoảng giữa của Altair và Alberio.

Các hành tinh tháng 9:

Khi Mặt Trời bắt đầu lặn ở phía Tây, Hỏa Tinh, Thổ Tinh và Kim Tinh bắt đầu xuất hiện.

Sự xung đối xảy ra khi một hành tinh nằm đối diện với Mặt Trời và có Trái Đất ở giữa. Trong thời gian này, Mộc Tinh ở gần Trái Đất nhất. Do đó, nó hiện lên rõ ràng và có thể quan sát suốt đêm.

Đây là thời gian lý tưởng để quan sát các hành tinh qua ống nhòm hay kính thiên văn loại nhỏ.

Những sự kiên tháng 9:

Trong mùa hè, Mặt Trời xuất hiện trên cao với thời gian dài.

Vào ngày xuân phân, Mặt Trời sẽ mọc chính xác ở phía Đông và lặn chính xác ở phía Tây, độ dài ngày và đêm bằng nhau.

Ngày thu phân báo trước rằng đã bắt đầu sự thay đổi mùa, từ mùa hè đến mùa thu, xảy ra vào lúc 10:09 Eastern Daylight ngày 22 tháng 9.

Sau thời gian này, Mặt Trời sẽ xuất hiện thấp hơn và ngày sẽ ngắn hơn.
Sự thay đổi này là do quỹ đạo nghiêng của Trái Đất khi nó di chuyển xung quanh Mặt Trời.

Trăng tròn vào ngày thu phân được gọi là Harvest Moon (tạm dịch là Trăng Trung Thu)

Nó mọc ở phía đông trước hoàng hôn.

Ánh trăng làm cho cảnh tranh tối tranh sáng được kéo dài thêm, giúp cho người nông dân có thể thu hoạch mùa màng của họ.

Nguyễn Văn Tân _ PAC
Theo Hubblesite