Percival Lowell sinh ra trong 1 gia đình thượng lưu tại Boston, bang Massachusetts, đông bắc Hoa Kỳ. Năm 1876, ông tốt nghiệp chuyên ngành toán, đại học Harvard. Trong những năm đầu 1880, Lowell đã tiến hành nhiều chuyến thám hiểm đến miền viễn tây Hoa Kỳ. Năm 1883, ông đảm nhiệm chức vụ thư ký và cố vấn cho đoàn ngoại giao Hàn Quốc khi họ đến thăm Hoa Kỳ. Sau đó, Lowell đến làm việc 1 thời gian tại Nhật Bản. Ông đã viết 1 số quyển sách về tôn giáo, tâm lý và lối sống của người Nhật.
Ảnh: Percival Lawrence Lowell (13/03/1855 – 12/11/1916)
Năm 1893, Lowell đầu tư xây dựng một đài thiên văn tại thành phố Flagstaff, bang Arizona. Đây là khu vực có độ cao khoảng 2300 mét với điều kiện quan sát rất lý tưởng. Năm 1894, đài thiên văn hoàn thành. Trong khoảng 15 năm tiếp theo, Lowell đã tiến hành quan sát Sao Hỏa rất tỉ mỉ. Do sự ngộ nhận thị giác, Lowell đã kết luận trên Sao Hỏa tồn tại các kênh đào (1). Ông đã cho rằng trên Sao Hỏa có một nền văn minh rất phát triển. Lowell là tác giả của 3 tác phẩm: Mars (Sao Hỏa, xuất bản năm 1895), Mars and Its Canals (Sao Hỏa và các sông đào của nó, xuất bản năm 1906), and Mars As the Abode of Life (Sao Hỏa, nơi cư trú của sự sống, xuất bản năm 1908).
Trong 8 năm cuối đời, Lowell tập trung vào việc tìm hành tinh nằm ngoài Sao Hải Vương. Dựa trên những nhiễu động đối với quỹ đạo của Sao Thiên Vương và Sao Hải Vương, Lowell đã giả thiết tồn tại “hành tinh thứ 9”. Ông gọi đó là “hành tinh X” (Planet X), tính toán quỹ đạo của nó và tiến hành tìm kiếm nó trên bầu trời. Lowell qua đời khi chưa xác định được “hành tinh X”. Tuy nhiên, công việc của ông đã được những người kế tục duy trì. Ngày 18/02/1930, dựa trên việc so sánh các bức ảnh chụp bởi chiếc kính phản xạ 13 inch của đài thiên văn Lowell, Clyde Tombaugh đã phát hiện ra “hành tinh X”. Thiên thể này đã được đặt tên là Pluto (Sao Diêm Vương) với chữ “P” nhằm tôn vinh Percival Lowell.
Tên ông được đặt cho một crater trên Mặt Trăng, một crater trên Sao Hỏa, một tiểu hành tinh (asteroid 1886 Lowell).
Ghi chú:
(1) Năm 1911, nhà thiên văn Hoa Kỳ Edward Emerson Barnard sử dụng kính viễn vọng lớn nhất Thế Giới, quan sát Sao Hỏa trong suốt 1 tháng trời nhưng không phát hiện thấy các kênh đào. Barnard cho rằng các kênh đào trên Sao Hỏa là một sản phẩm của sự ngộ nhận thị giác. Khi người cố chăm chú nhìn vào một vật thể khó thấy rõ, thì thường hay nhận nhầm nhiều điểm tối rải rác, lung tung dính liền lại thành từng đường thẳng một. Câu trả lời KHÔNG cho việc xuất hiện các kênh đào trên Sao Hỏa chỉ thực sự kết thúc vào những năm 1960, khi mà các tàu thăm dò Mariner 6 và Mariner 7 tiếp cận và chụp được những bức ảnh chi tiết về bề mặt Sao Hỏa. Những kênh đào trên Sao Hỏa mà Lowell (và 1 số nhà thiên văn khác như Schiaparelli, Perrotin, Thollon, …) quan sát được qua kính thiên văn chỉ là những dãy núi hình vòng xếp một cách ngẫu nhiên thành tuyến.
Tài liệu tham khảo:
[1]Today in Science History, 1999 – 2007. November 12 – Births, Deaths, Events, https://www.todayinsci.com/11/11_12.htm
[2]Wikipedia, 10/2007. Percival Lowell, https://en.wikipedia.org/wiki/Percival_Lowell
Hero_Zeratul
Box Thiên văn học – ttvnol.com
Bình luận